Koffie is een drank die iedereen wel kent, of je het zelf nu wel of niet drinkt. Waar wordt het van gemaakt? Waar komt het vandaan? Is het slecht voor je? Wat voor soorten zijn er? Dus met andere woorden… Koffie in verschillende soorten en maten.

Geschiedenis

Koffie komt oorspronkelijk niet uit Nederland. Waar komt het dan wel vandaan? De koffieplant komt uit Kaffa (provincie in Ethiopië). In de 13e en 14e eeuw hebben Arabieren deze plant meegenomen uit Kaffa en zijn plantages op gaan richten in Jemen. De Europeanen maakten pas kennis met koffie in de 16e eeuw toen er ontdekkingsreizen naar het Midden-Oosten werden gemaakt.
Het was een wonderdrank: het hielp tegen vermoeidheid en slaperigheid en was nog lekker ook. Op dit moment is Brazilië het grootste ‘koffieland’, maar ook Columbia, Ivoorkust, Indonesië, Mexico en Guatemala zijn belangrijke koffielanden.

Hoeveel koffie drinken we?

Nederlanders drinken veel koffie, we behoren tot de toplanden in de wereld. Per dag wordt 6,5 miljoen liter koffie geproduceerd: ruim 150 liter per persoon per jaar (ongeveer 3 kopjes per dag). Naast Nederland drinken de Finnen, Noren, Zweden, Denen, Oosterijkers en Zwitsers ook veel koffie.

Wat zit er in koffie?

Gebrande koffiebonen bevatten de volgende stoffen:

• Water 2,7%
• Eiwit 13,3%
• Vet (caffeol of koffieolie) 12,8%
• Koolhydraten 67%
• Mineralen (voornamelijk kalium) 4,1%
• Cafeïne 1-2,5%
• Chlorogeenzuur 4,1% (veroorzaakt de ‘zuurachtige’ smaak)

Niet al deze stoffen komen in de koffie terecht. Eiwitten, vet en koolhydraten blijven achter in het bezinksel. In zwarte koffie zit dus geen energie (geen kcal). De geur komt van de koffieolie.
Cafeïne is verkwikkend en heeft een stimulerende werking (de wonderdrank), cafeïne is geurloos. Een kop koffie bevat gemiddeld 85 mg cafeïne. Teveel cafeïne kan leiden tot nervositeit, hartkloppingen en verhoogde maagsap- en galafscheiding.

Producten

Er zijn heel veel verschillende soorten koffie die je kunt kopen of bestellen in restaurants of leuke koffietentjes.

• Bonenkoffie – Bestaat uit Arabica- of Robustabonen of melanges
• Gemalen koffie – je hebt een standaardmaling en een fijnere snelfiltermaling. Deze wordt vaak per 250 of 500 gram verpakt in kunststof of blik. Ze worden ook vaker in eenpersoonsporties verpakt in de vorm van koffiecups of koffiebars. Soms worden er nog verschillende aroma’s aan toegevoegd.
• Mokka – Dit is dessert- of dinerkoffie. Mokka verwijst naar een sttreek in Ethiopië. Het is een kwalitatief hoogwaardige koffie met een een rijke smaak.
• Espresso – Diepgebrande en zeer fijn gemalen koffie. Een hele sterke espresso is een ristretto. Een ‘goede’ espresso kun je herkennen aan een mooi gesloten crèmelaag.
• Cappuccino – Hier wordt espressokoffie voor gebruikt als basis. De schuimig opgeklopte melk en cacao maken er een cappuccino van.
• Cafeïnevrije koffie – Is cafeïnevrij doordat de koffie voor het branden wordt behandeld met een extractiemiddel waarin de cafeïne oplost.
• Maagvriendelijke koffie – Ik had er zelf nog nooit van gehoord (weer wat geleerd). Deze koffie is voor het branden eerst goed gereinigd en vervolgens behandeld met waterdamp onder druk waardoor het chlorogeenzuur wordt afgebroken. Het cafeïnegehalte blijft hetzelfde.
• Koffie-extract – Een heel sterk koffiezetsel (vloeibaar). Na verdunning kun je het drinken als koffie. Dit wordt vaak in koffiegerechten gebruikt om er een koffiesmaak aan te geven.
• Koffie-extractpoeder, oploskoffie en instant koffie – Zelfde als koffie-extract alleen dan in poedervorm of korrels.
• Koffiesurrogaat – Wordt ook wel namaakkoffie genoemd en wordt gebruikt als vervanging van koffie. Het bestaat vaak uit geroosterde en/of gebrande plantaardige producten zoals granen (moutkoffie), cichorei (peekoffie), vruchten en peulvruchten.

Persoonlijk hou ik van koffie, ik drink het dagelijks. Als ik een hele drukke periode heb of een tijd meer stress heb drink ik meer koppen per dag. Dit probeer ik dan wel te beperken tot ongeveer 3 kopjes per dag. Koffie drinken is bij mij een momentje voor mezelf en ik drink het ook vaak als ik aan mijn blogs werk. Als ik mijn blogs schrijf zit ik vaker in koffietentjes in de stad (thuis is ook maar thuis). Maar daarnaast drink ik ook thee. Ik wissel een beetje af.

Drinken jullie veel koffie? Of juist veel thee?

Bron:
Catsberg, C, Kempen-van Dommelen, G. Voedingsmiddelenleer (2008)
KNVKT (2015)